عوامل موثر در تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان موفق و نا موفق بر مبنای روش بنیاد بخشی نظریه در مقطع کارشناسی دانشگاه بیرجند

از مهم ترین اهداف نظام آموزشی هر کشوری آموزش و پرورش افراد جامعه به منظور ایجاد رشد و تحول در کشور، متناسب با فضای رقابتی جهان می باشد. بنابراین توجه به شیوه های تدریس از دیدگاه دانشجویان به عنوان یکی از ارکان اساسی کلاس درس، نقشی اساسی در تشخیص تدریس اثربخش دارد. هدف این پژوهش بررسی عوامل موثر در تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان موفق و ناموفق می باشد. این مطالعه با رویکرد کیفی و روش بنیادبخشی نظریه انجام شده است. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی 32 نفر از دانشجویان دانشکده های فنی و مهندسی، علوم پایه، کشاورزی، علوم انسانی و علوم تربیتی و روان شناسی انتخاب و مصاحبه شدند. داده های پژوهش با استفاده از روش بنیادبخشی نظریه و در قالب کدگذاری های باز، متمرکز، محوری و انتخابی تجزیه و تحلیل شدند. یافته های حاصل از تحلیل در قالب مدلی نظری در سه بخش عوامل زمینه ای (شامل: امکانات دانشگاهی، برنامه ریزی آموزش و جو همکلاسی ها )، موجبات علّی (شامل: نقش استاد و نقش دانشجو) و پیامدها (شامل: تحول منش دانشجو) ارائه شدند و مقوله ی «جذب دانشجو» به عنوان مقوله مرکزی در میان ابعاد مختلف نقش استاد انتخاب شد به صورتی که همه ی فعالیت های استاد به منظور ارائه ی تدریس باید جذب کننده ی دانشجو باشند تا منجر به تدریسی اثربخش شود. از دیگر نتایج پژوهش حاضر دست یافتن به سه عامل غیرموثر در تدریس اثربخش (تدریس سنتی، تعداد زیاد دانشجویان و عدم تخصص اساتید در درس مورد تدریس) می باشد. همچنین اولویت بندی عوامل موثر در تدریس اثربخش از دیدگاه دانشجویان به ترتیب روش های نوین تدریس، ارتباط استاد و دانشجو، تکالیف کلاسی، توان مندی علمی و جذب دانشجو به دست آمده است.